Śmiały plan Nansena

Nansen w 1893 roku  z towarzyszem podjął próbę dotarcia do bieguna po lodzie, korzystając z psich zaprzęgów. Próba spełzła na niczym a Nansen zawrócił z drogi na biegun docierając do Ziemi Franciszka Józefa.

Norweska ekspedycja z udziałem poduszkowca arktycznego

Niekonwencjonalny plan norweski oparto na pomyśle przedstawionym jeszcze w XX wieku przez J.K. Haalla – badacza morza oraz pracownika izraelskiego Geological Survey. Zaproponował on wykorzystanie w badaniach lodów Arktyki odpowiednio wyposażonych poduszkowców. Te poruszające się nad powierzchnią lodu  i wody na poduszce powietrznej pojazdy miały zapewnić badaczom bezpieczne rozszerzenie zasięgu badań stacji dryfującej o możliwości poduszkowca  o zasięgu ponad 200km. Równocześnie miały stanowić pojazd ratunkowy w razie konieczności ewakuacji stacji badawczej z powodu rozpadania się wielkiej kry lodowej, na której stacja była rozlokowana. Poduszkowiec oczywiście był w stanie poruszać się także po arktycznych wodach a przewagę dawało mu bezpieczne sunięcie także po bardzo cienkim lodzie.

Pomysł, pod opieką wielu instytucji naukowych i uniwersytetów (m.in. Uniwersytet w Bergen, Instytut im. Wegenera), obejmował przygotowanie do badań w środowisku polarnym i zastosowania do celów mieszkalnych jak i  badawczych poduszkowca o około 70m2 powierzchni poduszki powietrznej. Wybrano model 2000TD Mark III . Wyposażono go w aparaturę pomiarową i badawczą. Aparatura rozmieszczona wokół zbudowanego z brył  lodu hangaru poduszkowca. Po doposażeniu w dodatkowe zbiorniki zwiększono możliwości poduszkowca zapewniają szansę ewakuacji na odległość do 1 tys km.

Niemiecki Lodołamacz Polarstern czyli Gwiazda Północy który pierwszy raz już w czerwcu 2008 roku  wyruszywszy z Bremerhaven przepłynął bez łamania lodu Przejściem Północno-Zachodnim od strony Ameryki oraz Przejściem Północno-Wschodnim po stronie Rosji. Powyżej widzimy lodołamacz obok poduszkowca obsługującego naszą wyprawę.

Poduszkowiec badawczy – wyposażenie poduszkowca arktycznego:

• Dodatkowe zbiorniki paliwa umożliwiające większy zasięg (autonomiczność)
• Kompozytowa lina holownicza wraz z wyciągarką niezbędna przy zablokowaniu się na przeszkodzie
• ultralekkie kevlarowe zasobniki na potrzebne wyposażenie
• kompresor i inne narzędzia do prac naukowych
• łącznie ponad 0,5 tony wyposażenia naukowego

Zobacz też: PODUSZKOWIEC w badaniach w POLSCE

Poduszkowiec badawczy i program naukowy powyższej stacji  naukowej realizował następujące badania:

W następujących zakresach:

 geologia i geofizyka

• w tym pobierał  próbki osadów powierzchniowych z dna oceanu między innymi w celu poszukiwania śladów skał pochodzenia kosmicznego. Badania te były związane z podejrzeniem uderzenia w Ziemię asteroidy w okresie kredy, jury w tym rejonie.
• Badania profilowe sejsmiczne dna oceanu w niektórych miejscach różnymi typami aparatury pomiarowej – tego typu badania przy wykorzystaniu polskich poduszkowców firmy EUROHOVER przeprowadzała w ubiegłych latach Geofizyka Toruń.
• Profilowanie dna( za pomocą systemu echosond) w celu dokładnego rozpoznania morfologii dna pod przemieszczającą się stacją badawczą;

 oceanografia

• pomiary mikrostruktury oraz turbulencji w wodzie morskiej;
• prędkość i kierunki prądów morskich (pomiary) na poszczególnych głębokościach morza;
• pomiary temperatury i  składu (chemicznego) wody przy pomocy dedykowanej sondy

meteorologia

• dane dla światowej sieci meteorologicznej wysyłane w sposób ciągły przez zautomatyzowaną stację meteorologiczną.
• pomiary promieniowania (zarówno w zakresie fal długich jak i krótkich)
• stałe połączenia komunikacyjne stacji badawczej przez system łączności satelitów Iridium.

  

pomiary pokrywy lodowej z wykorzystaniem poduszkowca

• odczyty temperatury lodu
• odczyty grubości lodu i rodzaju pokrywy śnieżnej na powierzchni circa 100 km² w  siatce pomiarowej – elektroniczna aparatura do pomiarów grubości lodu była na stałe zintegrowana z poduszkowcem. W polskich badaniach poduszkowiec badawczy EUROHOVER miał czasowo zainstalowaną aparaturę pomiarową (GPS , echosonda, dokładna sonda głębokości)

przeczytaj także o cieplejszych miejscach: wycieczki poduszkowcem Australia